1. ทศวรรษการเปลี่ยนแปลงวิถีเศรษฐกิจจาก Self Sufficiency สู่ Marketing System
- การค้าสำเภา
-
การค้ากับประเทศยุโรป
- Burney Treaty 2369
- Bowring Treaty 2398
-
จุดเริ่มต้นการค้าเสรีของสยาม
2. การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจของสยาม
- ข้าวเป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญ
- มูลค่าการส่งออกข้าว
ประมาณ 71 ล้านบาท
-
พื้นที่ปลูกข้าวเพิ่มขึ้นเฉลี่ยปีละ 3 แสนไร่
- การขุดคลอง
และการจับจองที่ดิน
- 2413 - 2475
ปริมาณการส่งออกข้าวเพิ่มขึ้นเกือบ 20 เท่า
3.
ความทุกข์ยากของชาวนา
- การกู้ยืมเงินของชาวนาจำกคหบดีหรือพ่อค้าปล่อยเงินกู้
(อัตราดอกเบี้ยสูงมาก)
-
ความเสี่ยงจากภัยธรรมชาติ
- 2453 น้ำป่าไหลท่วมที่นา
- 2454 ฝนแล้ง
- 2460-2462 ความผิดปกติของภูมิอากาศ
การปลูกข้าวเสียหายหนัก
-
2473-2475 เศรษฐกิจโลกตกต่ำ ข้าวราคาตก
- รัฐบาลเกิดปัญหาการคลัง
-
ปัญหาหนี้สินชาวนา
4.
จุดเริ่มต้นของการแก้ปัญหาชาวนา
- ธนาคารเกษตร
-
2457 Sir Bernard Hunter เสนอให้
บริษัทแบงค์สยามกัมมาจล จำกัด เป็นธนาคารให้กู้ยืมแห่งชาติ
-
ให้ชาวนารวมตัวกันเป็นสมาคมเพื่อช่วยเหลือกันและกัน Co-operation
-
2457 เพิ่มแผนกสหกรณ์ในกรมพาณิชย์และสถิติพยากรณ์
-
2457 กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ บัญญัติคำว่า
"สหกรณ์"
5.
จุดเริ่มต้นการสหกรณ์ไทย
- 2458 ที่ประชุมสมุหเทศาภิบาลประจำปี แถลงจะใช้วิธสหกรณ์ช่วยชาวนาแก้ปัญหาขาดแคลนทุน
-
พ.ร.บ.สมาคมเพิ่มเติม พ.ศ. 2459
-
กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ทรงเป็นนายทะเบียนสหกรณ์คนแรก
-
26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2459 จัดตั้งสหกรณ์วัดจันทร์ไม่จำกัดสินใช้
- สมาชิก 16 คน
- ทุนดำเนินงาน 3,080
บาท
- ค่าธรรมเนียมแรกเข้า
80 บาท
-
เงินกู้แบงค์สยามกัมมาจล
3,000 บาท (อัตราดอกเบี้ยร้อยละ 6 ต่อปี)
-
ให้สมาชิกกู้ยืมไปใช้หนี้และลงทุนทำนาอัตราดอกเบี้ยร้อยละ
12 ต่อปี
6.
ปลดแอกดอกเบี้ยแพง
- 2468 บทสะท้อน-สมาชิกกู้เงินสหกรณ์
- ซื้อที่นา
- ซื้อสัตว์พาหนะ
- ซื้อเครื่องมือทำนา
- ซื้อข้าวสำหรับบริโภคและเพราะปลูก
- สมาชิกส่วนใหญ่นำเงินไปชำระหนี้เก่าร้อยละ 53.56
7.
รากฐานงานด้านสหกรณ์ สมัย ร.7
- พ.ร.บ. สหกรณ์ 2471 ส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้ประกอบการเพาะปลูกและจำพวกอื่น
ๆ ที่มีกำลังทรัพย์น้อยแต่มีความต้องการ อย่างเดียวกัน หมู่ชนนั้น ๆ
ควรได้รับอุดหนุนให้ตั้งสหกรณ์
- 2472 สหกรณ์ 128 แห่ง สมาชิก 2,157
คน ปริมาณธุรกิจเงินกู้ 511,365.78 บาท
- ทุนดำเนินงานส่วนใหญ่มาจากเงินกู้จากแบงค์สยามกัมมาจล 500,000.00 บาท และทุนเดิม 1,000,000.00 บาท
8.
การจัดตั้งสหกรณ์ประเภทต่าง ๆ
- 2459 สหกรณ์วัดจันทร์ ไม่จำกัดสินใช้
- 2478 สหกรณ์เช่าซื้อที่ดินลำลูกกา จำกัด
- 2480 ร้านสหกรณ์บ้านเกาะ จำกัดสินใช้
- 2484 สหกรณ์ผู้ทำร่มบ่อสร้าง จำกัดสินใช้
- 2492 สหกรณ์ประมงพิษณุ จำกัด
- 2492 สหกรณ์ข้าราชการสหกรณ์ จำกัดสินใช้
- 2495 สหกรณ์ขายส่งแห่งประเทศไทย จำกัดสินใช้
-
ต้นกำเนิดชุมนุมสหกรร์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด
-
ต้นกำเนิดชุมนุมสหกรณ์ร้านค้าแห่งประเทศไทย จำกัด
-
2508 เครดิตยูเนี่ยนแห่งศูนย์กลางเทวา
(ไม่ได้จดทะเบียน)
-
2522 สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนแม่มูล จำกัด
9.
การควบรวมสหกรณ์หาทุน
-
พ.ร.บ. สหกรณ์ พ.ศ. 2511
-
สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย
-
สหกรณ์หาทุน สู่สหกรณ์การเกษตร
-
กฎกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พ.ศ. 2516
- สหกรณ์ 6 ประเภท (เกษตร นิคม ประมง ออมทรัพย์ ร้านค้า
และบริการ)
10.
ประกาศวันสหกรณ์แห่งชาติ
-
9 ตุลาคม พ.ศ. 2527 คณะรัฐมนตรีมีมติกำหนดให้วันที่ 26
กุมภาพันธ์ ของทุกปี เป็น "วันสหกรณ์แห่งชาติ"
-
รำลึกถึงพระกรุณาธิคุณขององค์ผู้ให้กำเนิด "สหกรณ์"
-
แซ่ซ้องสรรเสริญพระบิดาแห่งสหกรณ์ไทย พระราชวรวงค์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์
11.
ยุคแห่งการส่งเสริม สนับสนุน
และคุ้มครองระบบสหกรณ์
-
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540
มาตรา 85 รัฐต้องส่งเสริม สนับสนุน
และคุ้มครองระบบสหกรณ์
-
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 มาตรา 84 รัฐต้องดำเนินการตามแนวนโยบายด้านเศรษฐกิจ
ดังต่อไปนี้ (9) ส่งเสริม สนับสนุน
และคุ้มครองระบบสหกรณ์ให้เป็นอิสระและการรวมกลุ่มการประกอบอาชีพหรือวิชาชีพ ตลอดทั้งการรวมกลุ่มของประชาชนเพื่อดำเนินกิจการด้านเศรษฐกิจ
-
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 มาตรา 75 วรรคสาม รัฐพึงส่งเสริม สนับสนุน คุ้มครอง
และสร้างเสถียรภาพให้แก่ระบบสหกรณ์ประเภทต่าง ๆ
และกิจการวิสาหกิจขนาดย่อมและขนาดกลางของประชาชนและชุมชน
- พ.ร.บ. สหกรณ์ พ.ศ. 2542 เพื่อเป็นการส่งเสริมและสนับสนุนให้ระบบสหกรณ์มีความเข้มแข็งและสามารถดำเนินกิจการได้ด้วยตนเอง
โดยสมาชิกตามวิถีทางประชาธิปไตย
อันเป็นการวางรากฐานของระบบเศรษฐกิจขั้นพื้นฐานของประชาชน
- ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2553
- ฉบับที่ 3. พ.ศ. 2562
- มาตรา 89/2 การกำกับดูแลสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน
12. 100 ปี การสหกรณ์ไทย
-
คำขวัญ "100 ปี สหกรณ์ไทย พัฒนา เศรษฐกิจก้าวไกล
สร้างสังคมไทยมั่นคง"
-
30 กรกฎาคม 2555 คณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการการประกาศให้สหกรณ์เป็นวาระ
แห่งชาติ
-
22 ตุลาคม 2555 คณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการยุทธศาสตร์และแนวทางในการดำเนิน
งานตามข้อเสนอวาระแห่งชาติด้านการสหกรณ์
-
ยุทธศาสตร์วาระแห่งชาติด้านการสหกรณ์
- ยุทธศาสตร์ที่ 1 สร้างและพัฒนาการเรียนรู้และทักษะการสหกรณ์
สู่วิถีชีวิตประชาชนในชาติ
- ยุทธศาสตร์ที่ 2 สนับสนุนและพัฒนาการรวมกลุ่มของประชาชน
ด้วยวิธีการสหกรณ์ให้เป็นฐานรากสำคัญใน การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
- ยุทธศาสตร์ที่ 3 เพิ่มศักยภาพการเชื่อมโยงเครือข่ายระบบ
การผลิตการตลาดและการเงินของสหกรณ์
- ยุทธศาสตร์ที่ 4 สนับสนุนแผน พัฒนาการสหกรณ์ให้เป็นเครื่องมือ
ในการสร้างความเข้มแข็งของขบวนการสหกรณ์
- ยุทธศาสตร์ที่ 5 ปฏิรูปโครงสร้างหน่วยงานภาครัฐขบวนการ
สหกรณ์และปรับปรุงกฎหมายสหกรณ์ให้เอื้อต่อการพัฒนา
13. 107 ปี การสหกรณ์ไทย
- แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566 - 2570)
- ตัวชี้วัดที่ 3.1 จำนวนสหกรณ์ภาคเกษตรในชั้นที่
1 ตามเกณฑ์การจัดระดับความเข้มแข็งสหกรณ์เพิ่มขึ้น
อย่างน้อยร้อยละ 18 เมื่อสิ้นสุดแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 13
- ตัวชี้วัดที่ 3.2 จำนวนกลุ่มเกษตรกรในชั้นที่ 1 ตามเกณฑ์การจัดระดับความเข้มแข็งกลุ่มเกษตรกรเพิ่มขึ้น อย่างน้อยร้อยละ 6
เมื่อสิ้นสุดแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 13
-
แผนพัฒนาการสหกรณ์ ฉบับที่ 5 (พ.ศ.
2566 - 2570)
สหกรณ์เข้มแข็งและเป็นองค์กรสมรรถนะสูง
ด้วยเทคโนโลยีนวัตกรรม เพื่อเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก
- ยุทธศาสตร์การพัฒนาสหกรณ์
-
ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาศักยภาพการบริหารจัดการในสหกรณ์สู่การเป็นองค์กรสมรรถนะสูงด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม
- ยุทธศาสตร์ที่
2 ส่งเสริมการขับเคลื่อนองค์กรและดำเนินธุรกิจด้วยเทคโนโลยีและข้อมูลสารสนเทศ
-
ยุทธศาสตร์ที่ 3 ยกระดับศักยภาพและสมรรถนะการดำเนินธุรกิจ
ตามลักษณะธุรกิจและประเภทของสหกรณ์
-
ยุทธศาสตร์ที่ 4 สร้างการเชื่อมโยงและร่วมมือกันทางธุรกิจและสังคม
เพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืน
-
ยุทธศาสตร์ที่ 5 สร้างธรรมาภิบาลในสหกรณ์
- ยุทธศาสตร์ที่
6 การปรับโครงสร้างและบทบาทหน้าที่ขบวนการสหกรณ์และภาครัฐ
เพื่อให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง
- สหกรณ์ 7,622 แห่ง กลุ่มเกษตรกร 4,308 แห่ง
- สมาชิกสหกรณ์ 11,363,895 คน
สมาชิกกลุ่มเกษตรกร 393,080 คน
