วันศุกร์ที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2566

การรับสมาชิกสมทบของสหกรณ์

 สหกรณ์อาจรับสมาชิกสมทบได้ โดยสมาชิกสมทบต้องเป็นบุคคลธรรมดาซึ่งบรรลุนิติภาวะ เว้นแต่สหกรณ์ร้านค้า สหกรณ์ออมทรัพย์ และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ที่ตั้งอยู่ในสถานศึกษาอาจรับผู้ศึกษาในสถานศึกษานั้นซึ่งยังไม่บรรลุนิติภาวะให้เป็นสมาชิกสมทบได้ (พ.ร.บ. สหกรณ์ พ.ศ. 2542 มาตรา 41)

ด้วยกฎหมายกำหนดให้สมาชิกสมทบต้องเป็นบุคคลธรรมดาเท่านั้น สหกรณ์จึงไม่อาจรับนิติบุคคลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และนิติบุคคลตามกฎหมายอื่น เป็นสมาชิกสมทบได้ เช่น วัด โรงเรียน ห้างหุ้นส่วนสามัญ ห้างหุ้นส่วนจำกัด บริษัทจำกัด บริษัทมหาชนจำกัด กองทุนหมู่บ้าน ฯลฯ ตลอดจนคณะบุคคลที่มิใช่นิติบุคคล ซึ่งหมายถึงบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไปที่ตกลงเข้ากันเพื่อกระทำกิจการที่มีเงินได้พึงประเมินร่วมกันแต่ไม่มีวัตถุประสงค์จะแบ่งปันผลกำไรที่ได้จากกิจการที่ทำนั้น

สมาชิกสมทบต้องมีความสัมพันธ์กับสหกรณ์หรือสมาชิกสหกรณ์ตามหลักเกณฑ์ที่นายทะเบียนสหกรณ์ประกาศกำหนด สหกรณ์ต้องกำหนดคุณสมบัติอื่น วิธีรับสมัคร และการขาดจากสมาชิกภาพ ตลอดจนสิทธิและหน้าที่ของสมาชิกสมทบไว้ในข้อบังคับของสหกรณ์ และห้ามมิให้สหกรณ์ให้สิทธิแก่สมาชิกสมทบในการนับชื่อของสมาชิกสมทบเข้าเป็นองค์ประชุมในการประชุมใหญ่ การออกเสียงในเรื่องใด ๆ หรือเป็นกรรมการดำเนินการ หรือกู้ยืมเงินเกินกว่าเงินฝากและทุนเรือนหุ้นของตนเองจากสหกรณ์ (พ.ร.บ. สหกรณ์ พ.ศ. 2542 มาตรา 41)

ความสัมพันธ์ของสมาชิกสมทบกับสหกรณ์หรือสมาชิกสหกรณ์ ต้องเป็นไปตามประกาศนายทะเบียนสหกรณ์ เรื่อง ความสัมพันธ์ของสมาชิกสมทบกับสหกรณ์หรือสมาชิกสหกรณ์ ดังนี้

1) ผู้ที่จะสมัครเป็นสมาชิกสมทบของสหกรณ์จะต้องเป็นผู้ที่มีความสะดวกที่จะดำเนินธุรกิจกับสหกรณ์

2) สหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน สมาชิกสมทบจะต้องมีความสัมพันธ์กับสหกรณ์หรือสมาชิกสหกรณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง โดยเป็น เป็นบิดา มารดา สามี ภรรยาหรือบุตรของสมาชิก หรือเป็นบุคลากรหรือลูกจ้างที่ปฏิบัติงานอยู่ในหน่วยงานต้นสังกัดเดียวกันกับสมาชิกและได้รับเงินเดือนหรือค่าจ้างจากหน่วยงานต้นสังกัดนั้น แต่ข้อบังคับไม่ได้กำหนดคุณสมบัติให้ตำแหน่งดังกล่าวเป็นสมาชิกของสหกรณ์ได้

3) สหกรณ์การเกษตร สหกรณ์นิคม สหกรณ์ประมง สหกรณ์บริการ และสหกรณ์ร้านค้าสมาชิกสมทบจะต้องมีความสัมพันธ์กับสหกรณ์หรือสมาชิกสหกรณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง โดยเป็น เป็นบิดา มารดา สามี ภรรยาหรือบุตรของสมาชิก หรือเป็นเจ้าหน้าที่ของสหกรณ์ที่ขาดคุณสมบัติเกี่ยวกับการประกอบอาชีพหลักที่จะสมัครเข้าเป็นสมาชิกตามข้อบังคับ

สหกรณ์จะต้องกำหนดสิทธิที่สมาชิกสมทบพึงได้รับจากสหกรณ์ไว้ในข้อบังคับอย่างชัดเจนและต้องไม่มีสิทธิดีกว่าสมาชิก หากสหกรณ์ไม่กำหนดสิทธิที่สมาชิกสมทบพึงได้รับในเรื่องใดไว้ให้ชัดเจน ก็ให้ถือว่าสมาชิกสมทบไม่สามารถได้รับสิทธิในเรื่องนั้นจากสหกรณ์ ทั้งนี้สหกรณ์จะต้องกำหนดให้สิทธิแก่สมาชิกสมทบอย่างน้อย ได้แก่ (1) การถือหุ้น สมาชิกสมทบแต่ละรายจะต้องถือหุ้นในสหกรณ์อย่างน้อยหนึ่งหุ้น แต่ไม่เกินหนึ่งในห้าของหุ้นที่ชำระแล้วทั้งหมด และให้ได้รับเงินปันผลในอัตราเดียวกันกับสมาชิก และ (2) เงินเฉลี่ยคืน สมาชิกสมทบมีสิทธิได้รับเงินเฉลี่ยคืนตามส่วนธุรกิจได้ในอัตราเดียวกันกับสมาชิก ส่วนสิทธิอื่น ๆ ของสมาชิกสมทบสหกรณ์ต้องกำหนดให้ชัดเจน อาทิ การรับฝากเงิน สามารถกำหนดให้สมาชิกสมทบมีสิทธิฝากเงินกับสหกรณ์ได้ทั้งเงินฝากประเภทออมทรัพย์และประเภทประจำ การให้เงินกู้ สามารถกำหนดให้สมาชิกสมทบมีสิทธิกู้เงินจากสหกรณ์ได้ตามระเบียบของสหกรณ์ แต่ทั้งนี้ ต้องไม่เกินกว่าจำนวนเงินฝากรวมกับทุนเรือนหุ้นที่ตนเองมีอยู่ในสหกรณ์


การที่สหกรณ์รับสมาชิกสบทบไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด นอกจากจะเป็นการกระทำที่ขัดต่อกฎหมายแล้ว หากคณะกรรมการดำเนินการหรือเจ้าหน้าที่ซึ่งได้รับมอบหมายให้มีหน้าที่กระทำการเป็นตัวแทนของสหกรณ์ หรือกระทำการในนามสหกรณ์ กระทำการโดยประมาทเลินเล่อและก่อให้เกิดความเสียหายต่อบุคคลภายนอก ตัวแทนนั้นย่อมทำกระทำละเมิดต่อบุคคลภายนอกและมีความรับผิดต่องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนสำหรับความเสียหาย ซึ่งหากการละเมิดนั้นเกิดจากการที่ตัวแทนกระทำตามคำสั่ง และการนั้นก่อให้เกิดความเสียหายเป็นการทำการแทนสหกรณ์เพื่อประโยชน์ของสหกรณ์ สหกรณ์ย่อมต้องร่วมรับผิดต่อบุคคลภายนอกในผลแห่งละเมิดด้วย (ป.พ.พ. ม. 420, 427) ทั้งนี้ย่อมไม่ตัดสิทธิของสหกรณ์ในการเรียกค่าเสียหายต่อตัวแทนเนื่องจากตัวแทนย่อมมีความรับผิดต่อสหกรณ์ (ป.พ.พ. ม. 812) แต่หากการทำละเมิดมิได้เกิดจากการทำการเป็นตัวแทน หรือเกิดจากการที่ตัวแทนทำโดยปราศจากหรือนอกขอบอำนาจตัวแทน ซึ่งจะไม่ใช่การที่ตัวแทนทำการในฐานะแทนสหกรณ์ ตัวแทนต้องรับผิดโดยลำพังต่อบุคคลภายนอก

ไม่มีความคิดเห็น:

เงินฝากค้างนานในสหกรณ์

1. ประเด็นปัญหา 1.1 ในกรณีที่สมาชิกผู้ฝากเงินในสหกรณ์ ขาดจากสมาชิกภาพด้วยเหตุเสียชีวิต แล้วทายาท หรือผู้รับโอนประโยชน์ มิได้ไปติดต่อกับสหก...